Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nda (BTSO) iş dünyası temsilcileriyle bir araya geldi.
Malum olduğu üzere ‘aile’ hakkında değerlendirmelerde bulunan Bakanımız, şöyle dedi:
“Aile ve dinamik nüfus yapımızı korumak artık savunma sanayii kadar stratejik bir konu haline geldi.”
Politika yapıcıların bu farkındalık düzeyi sevindirici fakat halihazırdaki gerçeklik bir o kadar üzücü…
Konuya dair derinlemesine yorumlamadan evvel size ‘Bursa’ özelinden tüme varım yapabileceğiniz istatistiki manzarayı resmetmek isterim.
Hadi gelin 2024 ile 2023’ü kıyaslayalım!
2024 verilerine göre Bursa’nın toplam nüfusu 3 milyon 238 bin 618.2023’te Bursa’nın nüfusu ne kadardı?3 milyon 214 bin 571. Yani nüfus 24 bin düzeyinde artmış…
2024’te‘15 yaş üstü’ yani ‘evlenebilir’ durumda sayılan 2 milyon 593 bin 898 kişi bulunuyor. Bunun da 1 milyon 285 bin 286’sı erkek, 1 milyon 308 bin 612’si kadınlardan oluşuyor.
Peki, 2023’te ne kadar? 2 milyon 558 bin 788’in 1 milyon 268 bin 496’sı erkek, 1 milyon 290 bin 292’si kadın.
2024 sonu itibarıyla Bursa’da hiç evlenmemiş kişi sayısı 661 bin 707 idi. Bunun 384 bin 429’u erkek, 277 bin 278’i kadın.
2023’te neymiş? 648 bin 877 hiç evlenmemiş, bunun 378 bin 50’si erkek, 270 bin 827’si kadın.
Bursa’da 2024’te evli olanların sayısı 1 milyon 647 bin 247. Bunun da 821 bin 758’i erkek, 825 bin 489’u kadın.
2023’te ne durumdaymış? 1 milyon 633 bin 937 kişi evliymiş ve 814 bin 695’i erkek, 819 bin 242’si kadınmış.
(Düz mantıklabu rakamların eşit olması beklenebilir ama eşi yurt dışında ya da başka şehirde ikamet eden kadın statüsü atlanmamalı.)
Boşanmış durumda olanların sayısı 129 bin 772. Boşanmış erkek 56 bin 177. Boşanmış kadın 73 bin 595.
2023’te Bursa’da 123 bin 467 boşanmış kişi varmış bunun 53 bin 386’sı erkek, 70 bin 81’i kadınmış.
Eşi vefat etmiş durumda olanların sayısı geçen yıl 155 bin 172 kişi. 22 bin 922’si erkek, 132 bin 250’si kadın.
2023’te ise 152 bin 507, 22 bin 365’i erkek, 130 bin 142’si kadın.
Bursa’da bekar, evli, boşanmış ve dul manzarasını gördük.
Bu tamam!
***
Gelin bir de şu soruya yanıt arayalım!
‘Evlenebilir’ sayılan 15 yaş üstü nüfusun yaş aralığı nedir?
Bursa’da 15-19 yaş aralığında toplam 220 bin 861 kişi bulunuyor. Bunun 114 bin 934’ü erkek, 105 bin 927’si kadın.
20-24 yaş aralığında ise 208 bin 960 kişi var. 108 bin 328’i erkek, 100 bin 632’si kadın.
25-29 yaş aralığında 239 bin 719 kişi var ve 120 bin 576’sı erkek, 119 bin 143’ü kadın.
30-34 yaşlarında 239 bin 224 kişi var. 119 bin 656’sı erkek, 119 bin 568’i kadın.
35-39 yaş aralığında 249 bin 602 kişi var. 124 bin 748’i erkek, 124 bin 854’ü kadın.
40-44 yaşta 267 bin 684 kişi var. 133 bin 668’i erkek, 134 bin 16’sı kadın.
45-49’da 241 bin 703 kişi var. 121 bin 400’ü erkek, 120 bin 303’ü kadın.
50-54 yaş aralığında 221 bin 739 kişi var ve bunun 110 bin 888’i erkek, 110 bin 851’i kadın.
55-59’da 185 bin 756 kişi var. 93 bin 204’ü erkek, 92 bin 561’i kadın.
60-64 yaşlarda 167 bin 353 kişi var. 81 bin 398’i erkek, 85 bin 955’i kadın.
65-69’da 133 bin 548 kişi var. 63 bin 817’si erkek, 69 bin 731’i kadın.
70-74 yaş aralığında 95 bin 541 nüfus var. 43 bin 987’si erkek, 51 bin 554’ü kadın.
75-79’da 62 bin 725 kişi var. 26 bin 399’u erkek, 36 bin 326’sı kadın.
80-84 yaş aralığında 35 bin 169 kişi var. 13 bin 857’si erkek, 21 bin 312’si kadın.
85-89 yaşlarında 16 bin 793 kişi var. 6 bin 74’ü erkek, 10 bin 719’u kadın.
90 üstü 7 bin 512 kişi var. 2 bin 352’si erkek, 5 bin 160’ı kadın.
2024 itibarıyla Bursa’nın ortanca yaşı 36,3. Erkeklerde 35,5. Kadınlarda ise 37,1. Bursa, Türkiye’den (34) yaşlı!
2007 yılında Bursa’nın ortanca yaşı 30,6 idi. Erkeklerde 30,2, kadınlarda ise 31,0 idi.
Bu da tamam mı?
***
Bursa nüfusunun 2 milyon 703 bin 288’i ‘yoğun kentleşme bölgelerinde’ yaşıyor. Bunun 1 milyon 346 bin 125’i erkek, 1 milyon 357 bin 163’ü kadın.
Orta yoğun kentte yaşayanların sayısı 301 bin 164. Bunun 151 bin 711’i erkek, 149 bin 453’ü kadın.
‘Kır’ bölgesinde yaşayanların sayısı ise 234 bin 166, bunun 119 bin 105 erkek, 115 bin 61’i kadın.
Peki, nüfus artış hızı nedir?
Bursa’nın nüfus artış hızında geçen yıl 2023’e göre bir iyileşme görünüyor. 2023’te yüzde 6,2 olan nüfus artış hızı, 2024’te yüzde 7,5 olarak kayda geçti.
İl genelinde artış görünse de özellikle dağ bölgesi başta olmak üzere bazı ilçelerdeki nüfus artışının düşüklüğü dikkat çekiyor.
Nüfus artış hızı:
Büyükorhan’da eksi 73,2,
Gemlik’te 9,7, Gürsu’da 10,5,
Harmancık’ta eksi 20,7,
İnegöl’de 10,1, İznik’te 4,9,
Karacabey’de 2,4, Keles’te eksi 13,3, Kestel’de 9,2,
Mudanya’da 7,5, Mustafakemalpaşa’da eksi 3,5, Nilüfer’de 32,2,
Orhaneli’nde eksi 23,7, Orhangazi’de 3,0, Osmangazi’de 0,2,
Yenişehir’de eksi 2,5 ve Yıldırım’da 0,8.
Sizce nüfus artış hızının eksi olduğu bölgelerin ortak özelliği nedir?
Sanayi neredeyse nüfus oraya akıyor. Kırsal ve tarımsal bölgeler boşalıyor. Hep diyorum; tarımın seveni çok doğru düzgün yapan yok!
***
Peki, Bursa’nın hane halkı büyüklüğü ne durumda?
Valla biz evde ‘Biz üçümüzüz!’ mottosuyla geçinmeye çalışıyoruz.
Lakin görünen o ki Bursa da ‘biz üçümüzüz’ diyor.
2008’de 3,7 olan hane halkı büyüklüğü son 3 yıldır 3,1 düzeyinde seyrediyor…
Herhalde devlet de bunu görüyor olacak ki ‘aile yılı’ dediği senede 55, 65 ve 85 metrekarelik 1+1 ve 2+1 tipi sosyal konutlar inşa ediyor…
Acaba Japonya mı oluyoruz, yoksa Çin mi?
***
Madem buraya kadar okudunuz sizi biraz daha istatistikle bunaltayım!
Gelelim iş gücüne!
Bursa’da 0-14 yaş arasında 644 bin 720 çocuk var.
15-64 yaş arası çalışabilir durumda olanların sayısı 2 milyon 242 bin 610.
65 yaş üstü sayımız 351 bin 288.
Peki, çalışma hayatı ne durumda?
Bursa’da 99 bin 324 memur var. Bunun 54 bin 587’si erkek, 44 bin 737’si kadın.
Bağ-Kur’lu sayısı 116 bin 550. Bunun 83 bin 909’u erkek, 32 bin 641’i kadın.
Sigortalı çalışan sayımız ise 733 bin 892. Bunun 464 bin 355’i erkek, 269 bin 537’si kadın.
Bursa’da SGK’lı bir çalışanın günlük ortalama kazancı 1.304 lira. Erkeklerde 1.425, kadınlarda 1.093 lira.Bozdur, bozdur, harca!
SGK kapsamında çalışan toplam kadın sayısı nedir?346 bin 915 kişi!
Peki, 15-64 yaş arasında Bursa’da kaç kadın vardı?
Tam tamına 1 milyon 113 bin 810 kişi!
Hadi 15-55 yaşı baz alalım: 935 bin 294!
Sigortalıları bu yaş aralığında ortalayalım, Bursa’da 15-55 yaş arası her 3 kadından 2’si çalışmıyor…
Aynı şekilde 15-64 yaş arası 1 milyon 128 bin 800 erkek olduğu düşünüldüğünde sigortalı erkek sayısının da pek iç açıcı olmadığı ortada!
***
Tüm bunlardan hareketle savunma sanayi kadar stratejik gördüğümüz ‘aile’ kurumunun muhafazası adına akılcı ve gerçekçi politika nedir?
Sosyal yardımlar mı? Çocuk teşviki mi? Çeyiz yardımı mı? Evlilik kredisi mi?
Emin olunuz ki bunlar gündelik! Asıl savunma stratejisi refahı ve kalkınmayı tesis etmek adına işgücü piyasasını tahkim etmek ve daha fazla iş imkânı doğurmaktır.
Bursa’da 2024’te 100 bin dolaylarında olan ‘açık iş’ durumu, bugün 70 bin düzeyine gerilemişse tüm bu rakamlara bakıp aklımıza gelen strateji ‘sosyal yardım’ olmamalı!
Aileyi muhafaza etmek istiyorsanız ilk yapmanız gereken toplumumuzun temel direği olan bu kurumu, sosyal dayanışma ve hayırseverlik gibi absürt bağlamda ele almaktan vazgeçmek olacaktır.
Ey politika yapıcılar, gerçekçi ve akılcı olunuz…
‘Muhtaçlık’ durumuyla aile kurulamaz, kurulsa da sürdürülemez. Aile kurmak için inanç, aidiyet, ahlak, sevgi, saygı ve hayal gerek… Tabi bugün bunların yanında bir de para!
Topluma bakınız ve hangileri var cevabı siz veriniz… Evlilik hayali kurmak dahi cesaretin konusu iken!
Elbette ‘aile’ kurumu açısından Türk’ün kadim geleneğini de yok saymamalı, ‘kadının özgürleşmesi’ safsatasıyla geniş aile tipini yok etmeye yeltenmemelisiniz…
Ailesini en büyük hazinesi sayanlara saygıyla…
