Emeklilik, çalışma hayatının ardından bireylerin dinlenme ve yaşamlarının geri kalanında ekonomik güvenceye erişme süreci olarak tanımlanabilir.
Sigortalıların yıllar boyunca Sosyal Güvenlik Kurumuna ödedikleri primler karşılığında, belirli şartlar altında düzenli bir gelir elde etmeleri emeklilik sisteminin temelini oluşturur.
Yaşlılık aylığı, finansal bir güvence olmasının yanında kişinin yaşam standartlarını koruması ve sosyal haklarını sürdürebilmesi açısından büyük önem taşır.
***
Türkiye’de emeklilik sistemi, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yürütülmekte olup emekli olabilmek için sigortalılık süresi, prim gün sayısı ve emeklilik yaşı gibi kriterlerin sağlanması gerekmektedir. Emeklilik işlemleri; sigortalının Kuruma tescil edilmesinden itibaren tüm hizmetlerinin değerlendirilmesi, hizmet borçlanmaları, hizmet birleştirme işlemleri, emeklilik başvurusu sonrası gelir veya aylık bağlanması ya da toptan ödeme yapılmasına ilişkin süreçleri kapsar.
***
Ayrıca emeklilik sonrası sigortalı veya hak sahiplerinin durumunda meydana gelen değişikliklere göre gelir ve aylıkların artırılması, azaltılması ya da kesilmesine yönelik işlemler de bu kapsamda yürütülür.
Emeklilikte Şartlar
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında düzenlenen yaşlılık sigortası, uzun vadeli sigorta kollarından biridir. Yaşlılık sigortasının temel yardımı yaşlılık aylığı bağlanmasıdır. Aylık bağlanma şartlarını karşılayamayan sigortalılar için ise toptan ödeme yapılması öngörülür.
Emeklilik için gerekli şartlar şunlardır: Sigortalılık süresi, prim ödeme gün sayısının tamamlanması, yaş, emeklilik nedeniyle işten ayrılma Sosyal Güvenlik Kurumuna başvuru yapılması.
Bu şartları sağlayan sigortalıların işten ayrılış işlemlerinin yapılmasının ardından SGK’ya emeklilik başvurusu yapmaları gerekir. Bunun yanında, ilk defa 8.9.1999 tarihinden önce sigortalı olanlarda yaş şartı aranmazken, 8.9.1999–30.8.2008 tarihleri arasında sigortalı olanlarda sigortalılık süresi şartı aranmamaktadır.